Η ελκώδης κολίτιδα είναι μια χρόνια φλεγμονώδης νόσος του εντέρου με αυξανόμενη επικράτηση παγκοσμίως, ιδιαίτερα σε περιοχές που έχουν υιοθετήσει τον δυτικό τρόπο ζωής (κάκιστη διατροφή και καταχρήσεις).
Ένα σημαντικό ποσοστό των ασθενών με ελκώδη κολίτιδα, ΔΕΝ επιτυγχάνει επαρκή έλεγχο της νόσου με συμβατικές θεραπείες όπως το 5-αμινοσαλικυλικό οξύ (5-ASA), τα κορτικοστεροειδή ή τα ανοσοκατασταλτικά, και μπορεί να υποφέρει από παρενέργειες που σχετίζονται με τη θεραπεία. Αυτή η ανεκπλήρωτη ανάγκη, έχει προκαλέσει το ενδιαφέρον για εναλλακτικές θεραπείες συμπεριλαμβανομένων των διατροφικών προσεγγίσεων.
Οι πολυφαινόλες, ιδίως οι ανθοκυανίνες που βρίσκονται στα άγρια μύρτιλα (wild bilberries – Vaccinium myrtillus), έχουν δείξει αντιοξειδωτικές και αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες όπως αποδείχτηκε σε προ κλινικές μελέτες και σε ορισμένες δοκιμές σε ανθρώπους για άλλες ασθένειες.
Ωστόσο, το θεραπευτικό τους δυναμικό στην ελκώδη κολίτιδα δεν είχε μελετηθεί συστηματικά σε ανθρώπους πριν από την παρούσα έρευνα.
Στόχοι της επιστημονικής μελέτης
Ο πρωταρχικός στόχος αυτής της ανοικτής πιλοτικής μελέτης, ήταν να αξιολογηθεί η επίδραση ενός τυποποιημένου παρασκευάσματος άγριων μύρτιλων πλούσιου σε ανθοκυανίνες, στην δραστηριότητα της νόσου σε ασθενείς με ήπια έως μέτρια ελκώδη κολίτιδα.
Η μελέτη αξιολόγησε τα κλινικά, βιοχημικά, ενδοσκοπικά και ιστολογικά αποτελέσματα καθώς και την ασφάλεια και την ικανοποίηση των ασθενών.
Σχεδιασμός της μελέτης και συμμετέχοντες
Η μελέτη ήταν μια μη τυφλή, μη ελεγχόμενη πιλοτική δοκιμή που διεξήχθη στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο της Ζυρίχης, μεταξύ Μαρτίου 2010 – Απριλίου 2011. Συμμετείχαν 13 ενήλικες ασθενείς ηλικίας 18-65 ετών, με διαγνωσμένη ήπια έως μέτρια ελκώδη κολίτιδα (δείκτης κλινικής δραστηριότητας [CAI]: 4-8) και σταθερή φαρμακευτική αγωγή.
Τα κριτήρια αποκλεισμού περιλάμβαναν πρόσφατη χρήση φαρμάκων ή φυσικών προϊόντων που θα μπορούσαν να επηρεάσουν τα αποτελέσματα, σημαντικές συν-νοσηρότητες ή συμμετοχή σε άλλες κλινικές δοκιμές.
Η παρέμβαση συνίστατο στην καθημερινή λήψη 160g ενός τυποποιημένου παρασκευάσματος άγριων μύρτιλων, ισοδύναμο με 600g φρέσκων άγριων μύρτλων/wild bilberries, που παρείχε περίπου 840mg ανθοκυανίνες ανά ημέρα. Η λήψη της σκόνης έγινε για 6 συνεχόμενες εβδομάδες, ακολουθούμενη από μια περίοδο παρακολούθησης. Οι ασθενείς έλαβαν οδηγίες να αποφεύγουν την κατανάλωση τροφών ή ποτών, για μία ώρα πριν και μετά τη λήψη του παρασκευάσματος των άγριων μύρτιλων.
Αξιολογήσεις και μέτρηση των αποτελεσμάτων
Πρωταρχικός τελικός στόχος: Επίτευξη κλινικής ύφεσης (CAI < 4) στο τέλος της θεραπείας.
Δευτερεύοντες τελικοί στόχοι: Κλινική ανταπόκριση (μείωση CAI ≥ 3 ή ύφεση), βελτίωση της ενδοσκοπικής βαθμολογίας Mayo, του ιστολογικού δείκτη Riley, της ποιότητας ζωής που αναφέρθηκε από τους ασθενείς (SIBDQ) και αλλαγές στην καλπροτεκτίνη των κοπράνων (δείκτης εντερικής φλεγμονής).
Κλινικές, βιοχημικές (συμπεριλαμβανομένης της CRP και της καλπροτεκτίνης στα κόπρανα), ενδοσκοπικές και ιστολογικές αξιολογήσεις πραγματοποιήθηκαν κατά την έναρξη, κατά τη διάρκεια και μετά την παρέμβαση. Συγκεντρώθηκαν επίσης ημερολόγια ασθενών και ερωτηματολόγια ικανοποίησης.
Χαρακτηριστικά των ασθενών μετά την ολοκλήρωση της μελέτης
Διενεργήθηκε διαλογή σε 14 ασθενείς, ένας εκ των οποίων αποκλείστηκε λόγω χαμηλής δραστηριότητας της νόσου, με αποτέλεσμα να ενταχθούν στη μελέτη 13 ασθενείς (9 άνδρες, 4 γυναίκες, μέση ηλικία 38 έτη, μέση διάρκεια της νόσου 91 μήνες). Έντεκα ασθενείς ολοκλήρωσαν τη μελέτη. Δύο ασθενείς αποχώρησαν, ο ένας λόγω ταξιδιού και ο άλλος λόγω έξαρσης της νόσου που απαιτούσε τη χορήγηση στεροειδών.
Aποτελεσματικότητα της κατανάλωσης Άγριων Μύρτιλων (Wild Bilberry)
Στο τέλος της παρέμβασης με παρασκεύασμα άγριων μύρτιλων διάρκειας 6 εβδομάδων, το 63,4% των ασθενών (7 στους 11) πέτυχε κλινική ύφεση (CAI < 4). Κλινική ανταπόκριση (ύφεση ή μείωση CAI ≥ 3) παρατηρήθηκε επίσης στο 90,9% των ασθενών (10 στους 11). Η μέση συνολική βαθμολογία Mayo μειώθηκε σημαντικά, από 6,5 κατά την εξέταση έως 3,6, υποδηλώνοντας σημαντική βελτίωση της δραστηριότητας της νόσου.
Εικόνα: Ενδοσκοπική άποψη του σιγμοειδούς κόλου πριν από τη λήψη μύρτιλου – κατά τον έλεγχο (εικόνα Α) και στο τέλος της φάσης λήψης των 6 εβδομάδων (εικόνα Β), που δείχνει σχεδόν πλήρη επίλυση των οξέων φλεγμονωδών αλλαγών του βλεννογόνου. Ωστόσο, παρατηρείται ατροφία του βλεννογόνου και σχηματισμός ουλών, που υποδηλώνουν μακροχρόνια προηγούμενη φλεγμονώδη δραστηριότητα.
Τα επίπεδα καλπροτεκτίνης στα κόπρανα, ένας ευαίσθητος δείκτης εντερικής φλεγμονής, μειώθηκαν σημαντικά κατά τη διάρκεια της θεραπείας (μέση τιμή κατά την έναρξη 778μg/g σε 305μg/g στο τέλος της θεραπείας, p = 0,049). Τέσσερις ασθενείς έφτασαν σε μη ανιχνεύσιμα επίπεδα καλπροτεκτίνης στο τέλος της παρέμβασης. Η βελτίωση επιβεβαιώθηκε από τη μείωση της ενδοσκοπικής βαθμολογίας Mayo και του ιστολογικού δείκτη Riley, που αντανακλούσαν τη μείωση της φλεγμονής του βλεννογόνου.
Υποτροπή μετά τη θεραπεία
Μετά τη διακοπή της λήψης άγριων μύρτιλων, παρατηρήθηκε αύξηση των επιπέδων καλπροτεκτίνης και της δραστηριότητας της νόσου, γεγονός που υποδηλώνει ότι η θετική επίδραση-ανταπόκριση συνδέεται άμεσα με τη συνεχή κατανάλωση.
Δεν αναφέρθηκαν σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες κατά τη διάρκεια της μελέτης. Το παρασκεύασμα άγριων μύρτιλων ήταν καλά ανεκτό και η ικανοποίηση των ασθενών όσον αφορά τη γεύση και την εφαρμοσιμότητα ήταν υψηλή.
Αυτή η πιλοτική μελέτη παρέχει την πρώτη απόδειξη σε ανθρώπους ότι ένα τυποποιημένο παρασκεύασμα άγριων μύρτιλων πλούσιο σε ανθοκυανίνες, μπορεί να προκαλέσει κλινική ύφεση και να μειώσει τους δείκτες φλεγμονής σε ασθενείς με ήπια έως μέτρια ελκώδη κολίτιδα.
Η απουσία σοβαρών ανεπιθύμητων ενεργειών και η υψηλή ικανοποίηση των ασθενών, υποστηρίζουν περαιτέρω την αναγκαιότητα αυτής της διατροφικής προσέγγισης. Τα αποτελέσματα συνάδουν με τα προκλινικά δεδομένα, που δείχνουν τις αντιφλεγμονώδεις και αντιοξειδωτικές επιδράσεις των ανθοκυανινών σε πάσχοντες από ελκώδη κολίτιδα.
Ωστόσο, τα ευεργετικά αποτελέσματα φάνηκαν να μειώνονται μετά τη διακοπή της λήψης άγριων μύρτιλων, υποδηλώνοντας την ανάγκη για συνεχή κατανάλωση ή περαιτέρω έρευνα σχετικά με τη βέλτιστη δοσολογία και διάρκεια.
Η μελέτη ήταν ανοιχτή, μη τυχαιοποιημένη και δεν περιλάμβανε ομάδα ελέγχου, γεγονός που περιορίζει τη δυνατότητα εξαγωγής οριστικών συμπερασμάτων σχετικά με την αποτελεσματικότητα. Το μικρό μέγεθος του δείγματος και η σύντομη περίοδος παρακολούθησης, περιορίζουν περαιτέρω τη γενικευσιμότητα. Απαιτούνται μεγαλύτερες, τυχαιοποιημένες ελεγχόμενες δοκιμές για να επιβεβαιωθούν αυτά τα ευρήματα και να διερευνηθούν οι μηχανισμοί δράσης.
Συμπέρασμα έρευνας-μελέτης
Αυτή η ανοιχτή πιλοτική μελέτη υποδηλώνει ότι η καθημερινή λήψη ενός τυποποιημένου παρασκευάσματος άγριων μύρτιλων πλούσιου σε ανθοκυανίνες, μπορεί να αποτελεί μια πολλά υποσχόμενη συμπληρωματική θεραπεία για ασθενείς με ήπια έως μέτρια ελκώδη κολίτιδα, ικανή να προκαλέσει ύφεση και να μειώσει την εντερική φλεγμονή χωρίς σημαντικές παρενέργειες.
ΣΗΜΕΙΩΣΗ ΦΥΣΙΚΟΠΑΘΗΤΙΚΟΥ: Η συνιστώμενη θεραπευτική δόση άγριων μύρτιλων για να λάβει κάποιος 840mg ανθοκυανίνες, είναι περίπου 60γρ.σκόνη ημερησίως. Αυτή η προτεινόμενη δόση ισοδυναμεί πρακτικά με κατανάλωση 2.5kg σκόνης άγριων μύρτιλων για τις 6 συνεχόμενες εβδομάδες θεραπείας. Κατόπιν, όπως πολύ σωστά τόνισαν οι μελετητές, απαιτείται αγωγή με κάποια δόση συντήρησης-πρόληψης, η οποία συνήθως κυμαίνεται στο 30-50% της αρχικής, δηλαδή 20-30γρ. σκόνη άγριων μύρτιλων ημερησίως.
Δυστυχώς, η προτεινόμενη θεραπευτική δόση των 2.5 κιλών για τις 6 εβδομάδες, έχει κόστος περίπου στα 650 ευρώ (για 15 συσκευασίες των 170γρ. Wild Bilberries Quantacell67), οικονομικά ασύμφορο για την πλειοψηφία των ασθενών. Η επαγγελματική μου εμπειρία με οδήγησε σε μια πιο επιτυχή προσέγγιση της νόσου, η οποία βασίζεται στο εξής τρίπτυχο:
- Σωστή διαχείριση του στρες
- Άφθονη ξεκούραση του νευρικού συστήματος με ύπνο στις 10:00 το βράδυ & μεσημεριανή σιέστα
- Υιοθέτηση μιας αυστηρής φυτοφαγικής διατροφής, η οποία βασίζεται (αρχικά) σε τροφές με λίγες ή καθόλου αδιάλυτες φυτικές ίνες όπως χυλό βρώμης, κεχρί, ρύζι καρολίνα, jasmin και λευκό μπασμάτι, λαχανικά στον ατμό όπως καρότα, κολοκυθάκια και βολβούς παντζαριών, μαλακά φρούτα όπως πεπόνι, γλυκά μήλα χωρίς τη φλούδα, ώριμες μπανάνες και βασιλικούς χουρμάδες χωρίς τη φλούδα τους.
Η πρόσθετη λήψη αξιόπιστων προβιοτικών, γλουταμίνης σε σκόνη και οπωσδήποτε χυμό σιταρόχορτου σε σκόνη της Quantacell67, καθίσταται υποχρεωτική, ελαχιστοποιώντας την πρόσθετη λήψη σκόνης άγριων μύρτιλων της Quantacell67 στα 10γρ. ημερησίως (σχεδόν 2 συσκευασίες των 170γρ μηνιαίως).
Η εταιρεία Quantacell67 που με πολύ φροντίδα και αγάπη δημιούργησα τον Ιανουάριο του 2023, έχει ως αποκλειστικό στόχο και όραμα, να προσφέρει τα πιο ποιοτικά προϊόντα τα οποία συνοδεύονται από δημοσιευμένες κλινικές μελέτες, τόσο για πρόληψη όσο και την αντιμετώπιση προβλημάτων υγείας. Ένα τέτοιο προϊόν είναι και η σκόνη από Άγρια Μύρτιλα Φινλανδίας (Wild Bilberry Powder), η οποία διατίθεται αποκλειστικά εδώ: https://www.quantacell67.eu/product/organic-wild-bilberry-powder/.
Σχετικά Άρθρα
- Ρόφημα για την Ελκώδη Κολίτιδα & την ασθένεια του Κρον
- Ποια είναι η καλύτερη ώρα για να πίνετε Χυμό Σιταρόχορτου για μέγιστα οφέλη
- Υδρόμελο για Πρόληψη και πάσαν Νόσο
- Ρόφημα για Πέτρες στη Χολή
- Χυμός Κεράσι για Αρθριτικούς πόνους και Ουρικό οξύ
Αναφορά σε έρευνα-μελέτη
“Bilberry ingestion improves disease activity in mild to moderate ulcerative colitis” — An open pilot study / https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/22883440/Journal of Crohn’s and Colitis, Volume 7, Issue 4, May 2013.
-Σπάρτακος Μαρινάκης
Ως Καθηγητής Φυσικής Αγωγής και προσωπικός προπονητής επώνυμων Ελλήνων και Ξένων αθλητών, μπορώ να σε βοηθήσω να πετύχεις τους στόχους σου. Πάτα Εδώ για να επιλέξεις το πρόγραμμα γυμναστικής που σου ταιριάζει.
Σημαντική Υπενθύμιση
Το άρθρο αυτό όπως και όλα τα γραφόμενα της ιστοσελίδας, δεν έχουν σκοπό να υποδείξουν θεραπεία, ούτε την πρόθεση να αντικαταστήσουν τυχόν ιατρική συμβουλή ή ιατρική οδηγία. Δεν είμαι ιατρός, ούτε διαιτολόγος – διατροφολόγος. Είμαι Καθηγητής Φυσικής Αγωγής, Naturopath & Nutritional Therapist. Ο σκοπός του άρθρου είναι καθαρά ενημερωτικός. Εάν αντιμετωπίζετε προβλήματα υγείας, λαμβάνετε φαρμακευτική αγωγή, είστε υπέρβαροι – παχύσαρκοι ή ανήλικοι, θα πρέπει ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΑ να λάβετε την έγκριση του θεράποντα ιατρού σας πριν προβείτε σε οποιαδήποτε εφαρμογή όσων διαβάζετε. Οποιαδήποτε αλλαγή στη διατροφή σας ή στο πρόγραμμα γυμναστικής σας, μπορεί να εγκυμονεί κινδύνους για την Υγεία σας. Ειδικά όταν λαμβάνετε φάρμακα. Χρησιμοποιήστε τη λογική σας και ενεργείστε με γνώμονα πάντα το ατομικό σας συμφέρον και αφού πρώτα προβείτε σε διεξοδική έρευνα.